John Elst

John Elst 10 juni 2004

DRIJFVEER VAN DE RALLY

In gesprek met een ambitieuze organisator 10 juni 2004 (door Kees Braat)

Rijsbergen – Een vriendelijk blauw ogende jonge veertiger achter zijn bureau. Een flinke vent, ietwat gezet, een beetje kalend moest nog eventjes wat dingetjes afwerken. Regelmatig rinkelt de telefoon. Druk in gesprek en aantekeningen makend. Johannes Cornelia Maria Elst, geboren in hetzelfde kamertje als zijn vader in de Helstraat te Achtmaal. Toen was het 16 mei 1964. Hij woont nog steeds in zijn pas gerenoveerde woning. John is niet getrouwd, maar hij heeft wel twee schatten van kinderen waar hij heel trots op is een meisje en een jongen. Hij is druk als varkenshandelaar/organisator en runt een bedrijf voor in- en verkoop van voornamelijk varkens en de logistiek eromheen met een transportonderneming. Zowat op de afgesproken tijd tien uur ’s morgens gaan we met een flinke kan koffie naar zijn kantoor op de eerste verdieping. Sinds enkele jaren is de onderneming in Rijsbergen gevestigd. Het ziet er netjes en professioneel uit. Eerst even wat koetjes en kalfjes uitwisselen. Al snel voelen we ons alletwee op ons gemak. Met vragen en antwoorden probeer ik een beetje de geschiedenis van de BHV Rally West-Brabant op te tekenen. De tijd gaat snel en dit evenement mag niet onbeschreven worden gelaten. Vandaar. John is het eerste ,,slachtoffer’’.

Hoe oud was je toen je in aanraking kwam met de rallysport? En wie is er met de rally begonnen en waar?

Het was ongeveer in 1975/76 dus elf jaar. De Bredase Automobiel Club hield voor het eerst een klassementsproef aan de Nieuwmoerseweg te Achtmaal. Omdat de oude stenen, nog uit de tijd van Napoleon Bonaparta, werden weggehaald was de Nieuwmoerseweg toentertijd een zandstraat. Ik mocht voor het eerst mee achter in de auto van mijn vader Jan Elst en Johan Jacobs uit Wernhout (beter bekend als De Woef). Harrie Oostvogels (alias De Knal), reeds overleden, deed de stopfinish samen met Kees Mouws uit Zundert (alias De Stiek). Proevenchef was Frans Peters (alias De Pit) met Andre Franken. Wij, mijn vader, de Woef en ik deden de Flying Finish. Terwijl Kees Maas (alias De Thuur) de erwtensoep klaar maakte. De tijd werd gewoon gemeten met een ouderwetse keukenklok. In die tijd is ook Kees Maas (De Thuur) begonnen met het gelijknamige cafe Den Thuur in Achtmaal. Maas vond de rally typisch een festijn voor Achtmaal. Hij maakte het ook financieel mogelijk. Vanaf dat moment is de rally verloofd geraakt met Achtmaal, samen met een hoop plezier. En dat moet ook zo blijven vind ik. Zo’n tien jaar bestond de rally in Achtmaal uit maximaal twee klassementsproeven waarvan eentje zelfs 1 keer een afstand van 33 kilometer behelsde. Mede doordat een klassementsproef grensoverschrijdend was, door de schuur van Boden en over de ‘reeen-dreef” was dit evenement uniek.

Met wat voor auto’s en types werd in de eerste jaren van de rally gereden?

Ford Escort en wat me nog helder voor de geest blijft zijn de hele grote koplampen die zo ver te zien waren, Dafjes, BMW 2002, Volvo Amazones, Opel Kadett Coupe, Opel Manta. Het leek er wel op alsof de knalpijpen kapot waren. Het geluid maakte een onuitwisbare indruk. Na die eerste ervaringen ben ik steeds blijven helpen bij klassementsproeven in Achtmaal onder andere en ook in de Neerheide tussen Schijf en Rucphen.

Wat voor soort mensen deden eraan mee?

Speciaal volk en nog steeds. Op een of andere manier speciaal betrokken bij de autosport en die ervan houden. De echte kenners. En de pleziermakende tak. Mensen die graag op stap gaan. Mensen die het kunnen betalen. De beroepsmatige rijders. De slopers, mensen die alles kapot rijden en op een goedkope manier de auto draaiende houden. Ik maak altijd een vergelijking tussen Verstappen, die twee miljoen moet meebrengen en Schumacher die het beste van het beste krijgt aangeboden door de fabriek van het merk waarvoor hij rijdt. Kortom het is gewoon een smeltkroes uit alle lagen van de bevolking.

Hoe lang bestaat de rallysport al in Noord-Brabant?

ELE staat voor Eindhoven – Luik – Eindhoven. Dat is de oudste organisatie in Nederland en wellicht ook België. Dit jaar bestaan ze veertig jaar. Rally is ontstaan uit de rittensport en Achtmaal is ontstaan uit de Bredase Automobiel Club (BAC) De Bredase Automobiel Club organiseerde eerst een rittensport, waar het ging om snelheid. Er was geen parcours en ook werden er geen wegen afgesloten. Het ging om een gemiddelde snelheid van 80 kilometer per uur. Dat is bijna onhaalbaar vanwege de bebouwde kommen en de landweggetjes. Zo is de rally begonnen. Zo rond 1975 is men met de klassementsproeven begonnen op afgesloten wegen.

Wat beschouw je als jouw grootste prestatie tot nu toe, het hoogtepunt? Waar ben je heel trots op?

Dat is de realisatie van het evenement op de Oude Markt in Roosendaal in 2003. Vanaf 1985 ben ik al bestuurlijk bij deze organisatie betrokken. Het realiseren van een vaste basis. De Oude Markt, de financiële onderbouwing en de klassementsproeven niet uitgesloten mede door hulp van veel vrijwilligers. Daar ben ik heel trots op.

Noem eens een paar dieptepunten.

(Deze vraag deed een stukje geschiedenis naar boven borrelen)
Ik heb wel eens wat inschattingsfouten gemaakt omdat ik graag wil experimenteren, vernieuwen. Daardoor krijg je behoorlijk veel tegenwerking en moet je waken dat je niet ontactisch wordt. Probeer een meerderheid te vinden. De minderheid voelt zich soms dan vaak gepasseerd en het gevoel te weinig aandacht te krijgen. Wellicht spelen privé-omstandigheden een rol waardoor een aantal belangrijke zaken minder aandacht krijgen. Toen wilde ik wel het een en ander loslaten maar dat is onmogelijk gebleken

Later heb ik wel veel energie hierin gestoken waardoor wel alle neuzen in een richting wijzen. Soms moet je mensen op hun donder geven en wel het plezier erin houden.

Elf jaar lang was ik vice-voorzitter en de laatste negen jaar ben ik nu voorzitter. Wil je goed functioneren dan moet je wel een goede rechterhand hebben. Toentertijd was Johan Jacobs (alias De Woef) voorzitter en ik speelde de rol als ,,staatssecretaris’’. Later toen ik voorzitter werd, heeft Ron Willemsen deze functie bekleed. Deze staatssecretaris is de uitvoerder. Hij is min of meer de spil naast Emmy Roovers-Jacobs (de zus van De Woef). En ook Peter Gommers. Deze vormde zeer lange tijd, tot voor 5 jaar terug, de vaste basis van het Organisatie-comite. Dat is een vaste basis. Het Organisatie-comite vanaf 1988 bestaat uit Peter Gommers, die jammer genoeg geëmigreerd is naar Australië. Ik heb hem al gevraagd terug te komen. Hij trouwt trouwens dit jaar op 22 augustus. Het ontstaan van de Stichting Autosport Zuid-West Brabant.

De BAC Rally ging in 1986 jammer genoeg ter ziele. Ze kwamen naar Achtmaal met de mededeling, dat de rally in dat jaar niet door kon gaan. Er was geen geld.

De Pit, De Thuur, De Woef en Jan Elst hebben toen besloten dat dit evenement voor Achtmaal niet verloren mocht gaan. Er was zestienduizend gulden voor nodig. Ieder betaalde vierduizend gulden. Afspraak was: kan de organisatie terugbetalen, o.k. Zo niet, dan is het ook goed. Jan Elst bezat café De Kempenbloem in Achtmaal. Men mocht dit café vanaf Achtmaalse kermis met Pinksteren tot en met nieuwjaar exploiteren. Velen gingen bier tappen. Ron Willemsen speelde als DJ. Anderen kwamen eveneens in actie en dit gedurende een driekwart jaar. De Kempenbloem werd omgedoopt in discobar De Rally. Alle opbrengsten van dit café, kwamen ten goede aan de nieuw opgerichte Stichting Autosport Zuid-West Brabant. Later werd dit café door mij zelfstandig voortgezet.

De BAC Rally ging echter failliet in 1987 maar de Achtmaalse Rallyclub bleef bestaan en organiseerde een slalomwedstrijd. Van alles werd voorbereid: vergunningen en financiën. Uit Amsterdam werd Wietze de Vries opgetrommeld, samen met wijlen Herman van Vaalen uit Breda. Zij zorgden voor inbreng door hun knowhow binnen het bestuur. Wij begonnen toen van voren af aan.

In 1988 werd de eerste Rally Sprint georganiseerd. We telden nog nergens voor mee en werden beschouwd als ,,nieuwelingen’’. Johan de Bakker (Teletronica) stelde zich financieel garant en we mochten zijn loods aan De Ambachten in Zundert gebruiken.

Kennelijk werden we in orde bevonden door de nationale organisatie, de KNAF. In 1989 konden we gelijk met een rally voor het Nationaal kampioenschap organiseren.

Vanaf 1990 werd de rally een internationaal evenement dat zich ook afspeelde in het huidige waterwingebied Worteldonk te Roosendaal, Etten-Leur en Achtmaal. Dit groeide in de loop der jaren uit naar een grotere regio, naar Steenbergen, Kruisland, Wouw en het Roosendaalse industriegebied Borchwerf. In de permanence, het zenuwcentrum van de rally,de persvoorlichting, verbindingen etc. is ook in de loop der jaren het een en ander gebeurd. Chronologisch de plaatsen waar we zaten: 1988 in de loods van Teletronica in De Ambachten te Zundert, 1989 Hotel De Roskam Molenstraat Zundert, 1990 Motel Breda, dat in 2003 is afgebroken, En van 1991 tot 2001 in Sportcentrum Leysdream te Roosendaal. In 2002 stortten de hallen na een hevige regenbui in. Het was een grote puinhoop

2002 was voor mij het grootste dieptepunt. Het doorgaan van het evenement stond op losse schroeven door het instorten van Leysdream. Als zoiets gebeurt krijg ik de adrenalinestoot en daardoor kan ik dan het beste functioneren als organisator/stimulator. Iedereen schaarde zich achter ons. Het resultaat is wel een mooi moment. Op momenten, dat het dreigt mis te gaan, als mensen in zak en as zitten, dan moet je er staan. Ook het bestuur zat in zak en as en menig traantje is er gevloeid en dat net drie weken voor het geplande evenement. De pers pakte alle tegenslagen op en verwoordde dit naar de lezers toe als een drama voor de autosport.

Na een artikel in BN/De Stem meldden zich diverse bedrijven om hun ruimten beschikbaar te stellen. We zaten in een riante positie, omdat we konden kiezen. Uiteindelijk hebben we gekozen voor de voormalige VW-garage op industrieterrein Majoppenveld te Roosendaal. Deze ruimte en het parkeerterrein werden beschikbaar gesteld door eigenaar Jacobs Meubelen te Roosendaal. Het was een succesvol evenement tot het tragische motorongeluk, waarbij Rien Smout uit Rijsbergen om het leven kwam.

In 2003 werd Rien postuum geëerd door middel van het benoemen van een erebokaal met zijn naam voor de winnaar van de klassementsproef te Klein Zundert. Rien was, toen hij verongelukte, onderweg als koerier met tijdenbriefjes naar de permanence.

Zijn er nog momenten waaraan je terugdenkt, iets speciaals, waarover nog dikwijls wordt gesproken en waar je nog veel om kunt lachen? (anekdotes?)

We zaten na afloop van een klassementsproef die wij ergens anders hadden verzorgd bij café De Congo aan de Achtmaalseweg in Zundert. Na de nodige biertjes toog Peter Gommers richting huiswaarts. Een half uurtje later belde hij op met de mededeling dat hij in de Buisse Heide geslipt was. Hij dacht dat het wel meeviel maar zijn auto lag wat ongelukkig in een sloot. Hij vroeg ons hem eruit te trekken. Wij met zijn allen in twee auto’s er naar toe. Drie maal zijn wij voorbij de plaats gereden waar hij lag zonder dat wij de auto opmerkten. Later kwam Peter aangelopen. Het was onmogelijk om de auto eruit te trekken. De auto lag op zijn zij op een weidepaal.

De rallyclub is een gezellige vriendenploeg. Oud-wedstrijdleider De Woef (Johan Jacobs) stelde voor eerst wat te gaan drinken om ,,straks’’ verder te zien. Dus wij zijn weer onverrichter zaken terug naar De Congo gereden. Wel hebben we eerst Jos Godrie verwittigd en aan hem gevraagd de auto eruit te takelen. Dat heeft hij de volgende dag gedaan.

Wat is jouw lijfspreuk, jouw motto?

“Zo heeft Onze Lieve Heer het bedoeld!” (Als het goed gaat)

Wat vind je het belangrijkste in je leven?

Dat is vaak datgene wat je mist. En dat is op dit moment een normaal en stabiel gezinsleven.

Noem nog wat hobby’s, waar je in je vrije tijd mee bezig bent? Lees je veel?

Vroeger las ik vaak. Momenteel heb ik geen tijd. Ik ben verschrikkelijk nieuwsgierig in denkwijzen van medemensen, naar levensstijlen, godsdiensten, actualiteiten.

Hobby’s heb ik eigenlijk veel te veel. Het bezoeken en bekijken van evenementen waaronder sport. De Tilburgse kermis met” rose maandag”. Als ik er niet bij ben, dan kan het eigenlijk niet doorgaan. De TT te Assen, Aardbeienfeesten te Zundert, het Bloemencorso aldaar, het EK voetbal te Portugal, het Nederlands elftal, het straatfeest in de Helstraat, dat als grapje is begonnen. De Draai van de Kaai in Roosendaal, De Acht van Chaam, neven- en nichtendag, G8 een vriendenclub. Dit laatste behoeft enige uitleg: per kwartaal komt er iemand aan de beurt om iets te organiseren voor dit clubje. Dan ben je voorzitter, secretaris en penningmeester tegelijk. We zijn bijvoorbeeld in Amsterdam geweest, hebben een boot gehuurd, we hebben beren geschoten in Polen, met een dubbeldekker rondgereden ,,on tour’’ in Brussel en Amsterdam. Ja, echt een “te gek” vriendenclubje.

Wat is jouw grootste wens op rallygebied?

Die is reeds ingevuld en dat was de deelname aan het grootste rallyevenement van de Benelux in het Belgische Ieper.

Maar nu is mijn grootste wens het opzetten van een professionele organisatie ten behoeve van de BHV Rally in West-Brabant, omdat dit grootschalige spektakel bijna niet meer te behappen valt uitsluitend door vrijwilligers. Ook wil ik eventjes stoppen als voorzitter en meedoen als navigator aan de BHV Rally, samen met b.v Edwin Abbring uit Eindhoven. En later bijvoorbeeld alleen beleidsmatig bezig zijn zoals onder andere het werven van sponsors.

Voor wie heb je in algemene zin het meeste bewondering?

Mijn ouders en in het bijzonder voor mijn moeder.

Hoe lang blijf je nog zo fanatiek betrokken bij de rally?

Niet lang meer. Dit is mede afhankelijk van mijn privé situatie.

Heb je al opvolgers in je gedachten?

Natuurlijk zal ik ze niet noemen maar er zijn best wel geschikte kandidaten die dit van mij kunnen overnemen, alleen of in een duo-voorzitterschap. Daarmee wil ik niet gezegd hebben dat ik de zaak in de steek zal laten. Ze mogen me altijd bellen al is het desnoods midden in de nacht.

De rally is een beetje veel mijn kindje geworden.